اعتبار سنجی

شاید بتوان گفت مهمترین مرحله در فرآیند اعطای تسهیلات مالی و اعتباری، مرحله اعتبارسنجی متقاضی اخذ تسهیلات است،با توجه به مقررات و شرایط دشوار، واگذاری تسهیلات قدری با تاخیر انجام می شود اما زمانی که غربالگری های اولیه در همان گام نخست انجام شود طبیعی است که نگرانی ها درباره عدم وصول تا حد زیادی برطرف شود.چراکه تداوم روند جریان مثبت نقدینگی و به تبع آن سودآوری و ادامه حیات شرکت، به وصول مطالبات بستگی دارد و وصول مطالبات، در گرو اعتبارسنجی دقیق متقاضیان اخذ تسهیلات است. در اعتبارسنجی مربوط به صنعت لیزینگ علاوه بر ریسک نکول(قصور)، ریسک‌های مربوط به فروشنده کالا و ریسک فروش مجدد دارایی نیز باید مد نظر قرار گیرد.  شاید بتوان گفت مهمترین مرحله در فرآیند اعطای تسهیلات مالی و اعتباری به روش لیزینگ، مرحله اعتبارسنجی متقاضی اخذ تسهیلات است، چراکه درصورت تائید پرونده متقاضی در مرحله اعتبارسنجی است که گام بعدی یعنی انعقاد قرارداد لیزینگ اتفاق می‌افتد. آنچه که بطـور ویژه در گام اعتبارسنجـی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، ریسک اعتباری متقاضیان است. در نظام های سنجش اعتبار به جای تکیه صرف بر توانمندی مالی، در واقع میزان اهمیت و شایستگی افراد برای بهره مندی آنان از خدمات مالی ملاک عمل قرار می گیرد. آنچه در بهره مندی افراد از خدمات مالی نقش موثری ایفا می کند در واقع عملکرد و رفتار گذشته آنان است و رفتار کسی که به تعهدات خود عمل نکند به عنوان یک شاخص منفی در ارزیابی اهمیت برای درخواست های بعدی مورد توجه قرار می گیرد.

هدف از به کار بردن سیستم های اعتبار سنجی چیست؟

به منظور برقراری عدالت، دور شدن از اعمال سلیقه ها، کاهش دادن ریسک های اعتباری، بازگشت به موقع سرمایه، سریع تر شدن روند اعطای تسهیلات، اطمینان خاطر بیشتر اعطا کنندگان و دریافت کنندگان تسهیلات و بسیاری از موارد دیگر استفاده از این سیستم ها امروزه در دنیا کاربرد فراوانی پیدا کرده است.

پشتوانه و پایه ایجاد نظام های سنجش اعتبار چیست؟

سنجش اعتبار و گزارش گیری اعتباری از پشتوانه تئوریک دقیقی برخوردار است. تئوری اطلاعات نامتقارن که در ادبیات علم اقتصاد ارائه شده به عنوان مهمترین مبنای علمی سنجش اعتبار مطرح می باشد.

همانطور که از نام این تئوری مشخص است، اطلاعات نامتقارن به موقعیتی اطلاق می گردد که خریدار و فروشنده اطلاعات متفاوتی درباره یک معامله داشته باشند. به عنوان مثال هنگامی که یک مشتری به دنبال خرید یک دستگاه اتومبیل دست دوم می باشد، کمبود اطلاعات موجب می گردد ریسک مشتری افزایش یابد و ارزش اتومبیل تنزل یابد. معمولا در بسیاری از بازار ها این امر، یعنی تفاوت اطلاعات خریدار و فروشنده وجود دارد.

ازمه اعتبار سنجی در نظام بانکی، فراهم کردن اطلاعات جامع و کامل مشتریان بانک برای تولید حجم انبوه گزارش های اعتباری و اعتبارسنجی است و این اطلاعات زمانی قابل دستیابی هستند که یک بانک جامع اطلاعاتی از مشتریان بانکی (پایگاه داده اعتبارسنجی) در کشور موجود باشد. نظام جامع سنجش اعتبار با ایجاد بانک جامع اطلاعاتی مشتریان بانکی (حفظ اطلاعات مشتریان به شکل متمرکز) و راه اندازی موسسه/شرکت های اعتبار سنجی مشتریان، یک اقدام عملی برای ایجاد شفافیت اطلاعات بانک ها می باشد به گونه ای که بانک جامع اطلاعات مشتریان بانکی، کمک موثری در ارزیابی مشتریان بانک ها ارائه می دهد تا منابع و سرمایه ها به هدر نرود.

در چه سازمان ها و شرکت هایی می توان از سیستم های اعتبار سنجی استفاده کرد؟

از جمله این سازمان ها و شرکت ها عبارتند از:

کلیه بانک ها

موسسات مالی و اعتباری

سازمان ها و موسسات اعتبار دهنده

شرکت های لیزینگ

بیمه ها

شرکت های ارائه دهنده خدمات عمومی مانند (مخابرات، گاز، برق، آب و …)

فرودگاه ها و …

به منظور حفظ و نگهداری اطلاعات اعتباری اشخاص حقیقی و حقوقی در سیستم اعتبار سنجی ایرانیان، چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟

کنترل های امنیتی که جهت حفظ و نگهداری اطلاعات انجام می گردد عبارتند از :

کنترل ورود به سیستم (گروه کاربر، نام کاربری و رمز عبور)

کنترل هویتی، کنترل دسترسی به اطلاعات/ خدمات با منطق

استفاده از محیط های امن SFTp,VpN در زمان تبادل اطلاعات

در دسترس بودن و پایداری سیستم و اطمینان از ارائه خدمات مداوم

رمزگذاری اطلاعات

تفاوت اصلی روش های سنتی و روش های جدید به منظور اعتبار سنجی مشتریان چیست؟

روش سنتی ارزیابی، مبتنی بر نظر کارشناس می باشد. در صورتی که روش جدید ارزیابی، مکانیزه و مبتنی بر مدل های علمی می باشد.

در روش سنتی، فرایند ارزیابی بسیار زمانگیر می باشد (چند هفته یا چند ماه). در صورتی که در روش جدید، حداقل زمان لازم چند ساعت یا چند دقیقه می باشد.

در روش سنتی هزینه ارزیابی بالاست. در صورتی که در روش جدید هزینه ارزیابی بسیار ناچیز است.

در روش سنتی، اصل بر این است که همه متقاضیان متخلف خواهند بود، مگر عکس آن ثابت شود. در صورتی که در روش جدید، اصل بر این است که همه متقاضیان عملکرد اعتباری مثبت خواهند داشت، مگر عکس آن ثابت شود.

در روش سنتی، دارایی ها و توان مالی متقاضی مهمترین شاخص ارزیابی است. در صورتی که در روش جدید، ارزشمندی اعتباری و یا اهلیت متقاضی مهمترین شاخص ارزیابی است.

به چه صورت می توان با سیستم های سنجش اعتبار به کشف تقلب (Fraud Detection) پرداخت؟

این مجموعه های نرم افزاری پیچیده، ترکیبی از قواعد، خدمات سنجش اعتبار و پایگاه های داده پیشرفته را جهت تشخیص تقلب در درخواست های اعتباری مورد استفاده قرار می دهند.

اعتبارسنجی این شرکت با سابقه چندین ساله ارایه خدمات اعتبارسنجی و بهره گیری از روش های نوین علمی و حرفه ای آمادگی دارد در این خصوص به سایر شرکت ها و موسسات حقیقی و حقوقی خدمات مورد بحث را در قالب تفاهم نامه و توافقنامه ارایه نماید.